Đồng sở hữu đất chết thì khai di sản thế nào ?

Thứ nhất: Việc phân chia mảnh đất là sở hữu chung khi một trong những đồng sở hữu chết

* Xác định phần di sản ba bạn để lại:

Theo thông tin bạn cung cấp, gia đình bạn có một miếng đất đứng tên cha của bạn và các chị em, do đó, cha của bạn là đồng sở hữu quyền sử dụng đất thửa đất đó cùng với các chị em. Vì bạn không nói rõ ba bạn có bao nhiêu người con chung, giá trị quyền sử dụng đất sẽ được chia đều cho những cá nhân có tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), phần tài sản của ba bạn sẽ là một phần trên. Khi ba bạn mất, phần quyền sử dụng đất thuộc quyền sở hữu của ba bạn sẽ được đem chia theo quy định của pháp luật về thừa kế. Cụ thể:

* Trường hợp thứ nhất: Ba bạn không để lại di chúc, hoặc di chúc không hợp pháp thì phần quyền sử dụng đất thuộc quyền sở hữu của ba bạn sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Nghĩa là, phần di sản ba bạn để lại sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất.

Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm "vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi" của ba bạn. Đối với hoàn cảnh của bạn, thì phần di sản thừa kế của ba bạn sẽ được chia đều cho: tất cả những người con của ông và ông bà nội của bạn nếu còn sống (vì bạn chỉ cung cấp thông tin mẹ bạn đã mất, chưa rõ ông bà nội còn hay đã mất). Những người thuộc hàng thừa kế này sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau.

Như vậy, mỗi chị em bạn sẽ được hưởng phần bằng nhau về giá trị quyền sử dụng đất trong phần di sản ba bạn để lại.

* Trường hợp thứ hai: Nếu ba bạn có để lại di chúc và di chúc hợp pháp, có hiệu lực thì phần di sản của ba bạn sẽ được chia theo nội dung trong di chúc mà ba bạn đã định đoạt.
Thứ hai: Việc ủy quyền phân chia di sản thừa kế

* Thủ tục nhận di sản thừa kế của ba bạn:

Đối với phần di sản của ba bạn để lại, để những người thừa kế được hưởng di sản thì những người thừa kế thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế. Thủ tục khai nhận di sản thừa kế:

- Lập văn bản khai nhận di sản thừa kế và công chứng tại văn phòng công chứng nơi có bất động sản.

Hồ sơ bao gồm:

- Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu;

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất;

- Giấy chứng tử của cha bạn;

- Giấy tờ tùy thân của các thừa kế (CMTND, Hộ khẩu/hộ chiếu/Căn cước, Giấy khai sinh

- Những giấy tờ khác như: Giấy chứng tử của mẹ, Giấy chứng tử của ông bà nội, giấy tờ chứng minh con nuôi - nếu có,.....

* Ủy quyền khai nhận di sản thừa kế:

Do bạn không nói rõ là các đồng thừa kế (anh chị em của bạn) từ chối quyền hưởng di sản thừa kế hay chỉ ủy quyền cho bạn thực hiện thủ tục phân chia di sản.

- Trường hợp ủy quyền thực hiện thủ tục phân chia: Bạn và các đồng thừa kế cùng có mặt tại văn phòng công chứng thực hiện hợp đồng ủy quyền cho bạn đại diện thực hiện thủ tục khai nhận và phân chia di sản thừa kế theo hướng dẫn ở trên.

- Trường hợp từ chối quyền hưởng di sản thừa kế: Mỗi anh chị của bạn sẽ có mặt tại văn phòng công chứng làm văn bản "Từ chối quyền hưởng di sản thừa kế" phần của họ trong phần di sản của ba bạn để lại.

Sau khi kiểm tra hồ sơ thấy đầy đủ, phù hợp quy định của pháp luật, công chứng viên tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản; trong trường hợp không có nơi thường trú, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi tạm trú có thời hạn của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi có bất động sản của người để lại di sản.

Sau 15 ngày niêm yết, không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng chứng nhận văn bản khai nhận di sản thừa kế/văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.

Trong trường hợp những người thừa kế, có anh em của bạn không đồng nhất về việc khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, trong khi bạn muốn phân chia di sản thừa kế thì bạn có thể gửi đơn ra Tòa án nhân dân để yêu cầu phân chia di sản thừa kế theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.